Hẹp niệu đạo tại Việt Nam và một số nước Đông Nam Á thường do cơ chế chấn thương khá đặc thù là gãy khung chậu khi nạn nhân gặp tai nạn giao thông, đặc biệt là tai nạn xe máy, té ngồi trên mạn ghe thuyền, tai nạn lao động. Hẹp niệu đạo là một tình trạng làm cho người bệnh khổ sở vì phải tiểu rặn, tiểu khó, thậm chí phải cấp cứu khi bí tiểu hoàn toàn.

Trước đây, hẹp niệu đạo được điều trị bằng cách mở bàng quang ra da, nong niệu đạo hay tạo hình niệu đạo từ một cho đến nhiều lần. Điều trị hẹp niệu đạo khi không được thực hiện đúng kỹ thuật tạo hình có thể hẹp tái phát khiến người bệnh phải phẫu thuật nhiều lần hoặc chịu cảnh đeo túi chứa nước tiểu suốt đời. Tại các nước không có chuyên gia tạo hình niệu đạo được đào tạo tốt, trang thiết bị chuyên dụng, tỉ lệ thành công thường thấp hơn 16%.

GS. Joel Gelman hướng dẫn bác sĩ trong phòng mổ

Là một trong những bệnh đầu ngành về niệu khoa tại Việt Nam, Bệnh viện Bình Dân phối hợp với đoàn Giáo sư của Đại học UC Irvine (Hoa Kỳ) phẫu thuật tạo hình đã cho người bệnh trong hơn 6 năm qua. Bệnh viện Bình Dân đã cử các bác sĩ có kinh nghiệm phẫu thuật niệu đạo đến Hoa Kỳ để học tập cùng với Giáo sư Joel Gelman, một chuyên gia có kinh nghiệm phẫu thuật hơn 2.500 trường hợp. Tiếp theo, những người bệnh phẫu thuật điều trị hẹp niệu đạo tại Bệnh viện Bình Dân đều được tư vấn chuyên môn từ Giáo sư Joel Gelman.

Theo báo cáo khoa học cập nhật về những người bệnh được điều trị tại Bệnh viện Bình Dân, tỷ lệ thành công của phẫu thuật lên đến 98%. Đây là một con số ấn tượng với những bác sĩ tạo hình niệu đạo, khi trước đây phẫu thuật này được xem là một phẫu thuật khó và ngay cả tại Mỹ cũng có những nơi gần như không trường hợp nào thành công sau mổ. Từ đó, một số các bác sĩ trong khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Malaysia cũng đã đến học tập kinh nghiệm tại Bệnh viện Bình Dân để cải thiện kết quả điều trị cho người bệnh của họ.

GS. Joel Gelman hướng dẫn phẫu thuật trong phòng mổ

Hội thảo chuyên đề "Phẫu thuật điều trị hẹp niệu đạo: góc nhìn và triển vọng Đông Nam Á" vào ngày 23/08/2022với những nội dung:

+ Tổng kết những kết quả đạt được trong hợp tác chuyên môn trong phẫu thuật tạo hình niệu đạo giữa Bệnh viện Bình Dân và Đại học UC Irvine;

+ Chia sẻ những kinh nghiệm quý báu trong quá trình chuyển giao kỹ thuật Giáo sư Joel Gelman sẽ trực tiếp thuyết trình;

+ Khái quát góc nhìn về loại phẫu thuật tạo hình này tại khu vực Đông Nam Á từ một chuyên gia Hoa Kỳ và các chuyên gia từ Thái Lan, Malaysia.

GS. Joel Gelman trình bày về phẫu thuật tạo hình niệu đạo

Theo giáo sư Joel Gelman, để có tỉ lệ thực hiện thành công tạo hình niệu đạo cao, việc chỉ tập huấn ngắn ngày bằng việc xem các chuyên gia mổ trong khoảng 1-2 tuần rồi rời đi, mang theo mọi dụng cụ phẫu thuật chuyên dụng là không đủ. Tỷ lệ thành công trong phẫu thuật tạo hình niệu đạo hiện nay tại Bệnh viện Bình Dân là 98%, tương đương với tại trung tâm tạo hình niệu đạo lớn tại Hoa Kỳ. Thành quả này có được nhờ các yếu tố:

• Đào tạo chuyên sâu
• Trang thiết bị chuyên dụng
• Năng lực của chẩn đoán hình ảnh trước và sau phẫu thuật tốt

Cụ thể, quá trình đào tạo với cam kết cao từ bác sĩ của Bệnh viện Bình Dân, bao gồm 2 đợt tập huấn tại Hoa Kỳ, mỗi đợt 4 tháng; Giáo sư Joel Gelman đến Bệnh viện Bình Dân 2 tuần mỗi năm kể từ năm 2015 (trừ năm 2019 do ảnh hưởng của COVID-19) để hướng dẫn thực hiện phẫu thuật tạo hình niệu đạo trực tiếp cho bác sĩ của Bệnh viện Bình Dân. Mọi trường hợp phẫu thuật tạo hình niệu đạo đều được tư vấn chuyên môn từ giáo sư Joel Gelman từ Đại học UC Irvine (Hoa Kỳ).

Phẫu thuật tạo hình niệu đạo tại Bệnh viện Bình Dân

Chia sẻ tại hội thảo PGS.TS.BS Trần Vĩnh Hưng cho biết: Đối với việc điều trị hẹp niệu đạo, trong giai đoạn đầu tiên, chúng tôi gặp khó khăn vì việc điều trị có tỉ lệ tái phát còn cao, bệnh nhân mang ống thông bàng quang không đi làm được, nhiễm trùng nhiều. Người bệnh chưa ý thức được rằng đây là bệnh có thể phẫu thuật khỏi hoàn toàn, hoặc thậm chí nhiều bệnh buông xuôi, không sẵn sàng cho các đợt phẫu thuật nữa. Hiện nay, cùng với sự hợp tác phát triển chuyên môn, tỉ lệ thành công của phẫu thuật tạo hình niệu đạo của Bệnh viện Bình Dân đã lên đến 98%, cao hơn hẳn các các quốc gia trong khu vực và tương đương với kết quả của nhiều trung tâm lớn tại Hoa Kỳ. Bệnh viện sẵn sàng mở rộng các mối quan hệ quốc tế, tạo điều kiện cho bác sĩ đi tu nghiệp tại Hoa Kỳ, giữ chặt các mối quan hệ với giáo sư Gelman, giáo sư hàng đầu về lĩnh vực này. Bên cạnh đó là đáp ứng các yêu cầu về trang thiết bị và các điều kiện để tạo thuận lợi nhất cho cuộc mổ chất lượng. Về chiến lược lâu dài, chúng tôi sẽ xây dựng khoa Phẫu thuật Tạo hình niệu đạo, trung tâm huấn luyện về phẫu thuật niệu tạo tại khu vực để giúp cho nhiều người bệnh có cơ hội được điều trị triệt để tình trạng hẹp niệu đạo, có chất lượng cuộc sống tốt hơn.

PGS.TS.BS. Trần Vĩnh Hưng phát biểu khai mạc tại Hội thảo

Theo BS CKII Đỗ Lệnh Hùng, Trưởng Đơn vị Niệu Đạo, Bệnh viện Bình Dân, từ năm 2015 đến nay, Bệnh viện Bình Dân đã điều trị cho hơn 1000 trường hợp hẹp niệu đạo, đứt niệu đạo do tai nạn.

Tại hội thảo, có 2 trường hợp người bệnh đã được phẫu thuật thành công chia sẻ câu chuyện của mình và gửi lời cảm ơn đến các bác sĩ phẫu thuật.

Bác sĩ đang kiểm tra vết mổ sau phẫu thuật tạo hình niệu đạo

Trường hợp điển hình. Bệnh nhân H. (19 tuổi, Củ Chi), bệnh nhân bị ngã xe máy khi đang di chuyển trên đường và bị xe tải từ phía sau tông đè lên. Tai nạn khiến H. gãy xương đùi trái, vỡ xương chậu, đứt niệu đạo. Bệnh nhân được cấp cứu tại một bệnh viện địa phương rồi chuyển lên bệnh viện tuyến trên. Sau khi điều trị ổn định các chấn thương, bệnh nhân trở lại với lớp học nhưng phải đeo túi đựng nước tiểu do niệu đạo đã bị đứt, nước tiểu không thể đi ra ngoài theo ngõ niệu đạo. H. may mắn được người quen giới thiệu đến Bệnh viện Bình Dân.

Tại đây, các bác sĩ phẫu thuật xác định được đường đi, đánh giá độ di lệch của niệu đạo sau đứt và tiến hành cắt lọc mô xơ, khâu nối tận - tận hiệu quả 2 đoạn đứt của niệu đạo. Sau khi rút bỏ hoàn toàn các ống thông, H. đã tiểu tiện dễ dàng qua niệu đạo mới được tạo hình.  H. đã trở lại với sinh hoạt và cuộc sống bình thường, không còn phải chịu cảnh đeo ống thông ra.

TRẦN NHUNG - VĨNH PHƯỚC

Tổ truyền thông Bệnh viện Bình Dân