Các bác sĩ Khoa Ngoại Tiêu hóa Bệnh viện Bình Dân vừa phẫu thuật robot cắt khối u đại tràng bên phải cùng các hạch ung thư cho cụ bà N.T.Q. (89 tuổi, TP.HCM). Ca phẫu thuật kéo dài 120 phút đã giúp cụ bà 89 tuổi và cân nặng chỉ 34 kg thoát khỏi tình trạng đau đớn và xuất huyết kéo dài do khối u gây bán tắc ruột. Cụ Q. là bệnh nhân cao tuổi nhất trong số gần 3000 trường hợp phẫu thuật robot đã được thực hiện tại Bệnh viện Bình Dân từ khi triển khai phẫu thuật robot cho người lớn từ cuối năm 2016 đến nay.
Trước đó, do có dấu hiệu đi tiêu phân đen, đau âm ỉ vùng bụng bên phải, cụ Q. được người nhà đưa đến một cơ sở y tế tại TP.HCM để thăm khám. Tại đây, hình ảnh CT-scan bụng của người bệnh có khối u đại tràng phải cùng nhiều hạch lan xung quanh. Kết quả sinh thiết sau nội soi xác định đây là khối ung thư. Tình trạng bệnh khiến cụ bà ăn uống kém, thiếu máu, cơ thể ngày càng suy mòn và sụt cân. Ngoài ra, người bệnh còn bị rối loạn nhịp tim khiến việc phẫu thuật cho bà cụ gặp nhiều khó khăn. Cụ Q. xuất viện về nhà và cứ 2 tuần lại phải nhập viện truyền máu.
Khi biết có thể phẫu thuật robot để điều trị ung thư đại tràng với sự xâm lấn tối thiểu, ít đau và mau hồi phục, cụ Q. quyết định đến Bệnh viện Bình Dân để phẫu thuật. BS.CKII Nguyễn Phú Hữu, Phó khoa Ngoại Tiêu hóa, phụ trách phẫu thuật cho cụ Q. BS. Hữu là bác sĩ giàu kinh nghiệm về phẫu thuật robot đại trực tràng với hơn 300 trường hợp.
BS.CKII. Nguyễn Phú Hữu - Phó Trưởng khoa Ngoại Tiêu hóa Bệnh viện Bình Dân đang phẫu thuật robot cho người bệnh
Một trong số những điều lo ngại của người thân cụ Q. là thể trạng của cụ rất yếu sau một thời gian chống chọi với khối u ác tính. Lúc mới nhập viện tại Bệnh viện Bình Dân, người bệnh chỉ nặng 34 kg, cụ yếu đến mức không thể tự đi lại được. Người thân e rằng cụ không thể chịu nổi ca phẫu thuật lớn. Tuy nhiên, là một hưu trí, sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, cụ Q. vẫn quyết định chọn phẫu thuật với hy vọng có được chất lượng cuộc sống tốt hơn, tự chăm sóc bản thân được chứ không làm gánh nặng cho con cái.
Chia sẻ về trường hợp của người bệnh N.T.Q, BS.CKII. Nguyễn Phú Hữu cho biết: “Phẫu thuật cho người bệnh 89 tuổi, ung thư giai đoạn 3 và đang trong tình trạng suy dinh dưỡng nặng là một thử thách không nhỏ. Chúng tôi đã hội chẩn liên chuyên khoa và chuẩn bị rất kỹ để có thể tiến hành phẫu thuật, đáp lại sự kiên cường và tin tưởng của cụ Q. dành cho chúng tôi.
Trước hết, các bác sĩ ngoại khoa phối hợp với bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng để tăng cường thể trạng cho bà cụ trong suốt 10 ngày trước phẫu thuật. Dinh dưỡng cho người bệnh bao gồm dinh dưỡng qua đường truyền tĩnh mạch và qua đường ăn uống do các bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng theo dõi. Bên cạnh đó, người bệnh được các chuyên gia vật lý trị liệu hỗ trợ tập luyện để tăng cường hấp thu dinh dưỡng và tổng trạng tốt hơn. Sau đó, chúng tôi hội chẩn với bác sĩ Gây mê Hồi sức, bác sĩ Tim mạch và nội khoa để sẵn sàng hỗ trợ trong những tình huống khó nhất.
Cụ Q. được người thân chăm sóc chu đáo trong thời gian nằm viện
Cuối cùng, điều mong đợi nhất đã diễn ra, ca phẫu thuật kéo dài 120 phút của cụ Q. thành công tốt đẹp. Khối u được bóc tách hoàn toàn, lấy các hạch nhanh chóng và nhất là bảo tồn được các mô lành trong ổ bụng của người bệnh. Sau khi cắt khoảng 40 cm đại tràng phải có khối u, bác sĩ phẫu thuật bóc tách các hạch bạch huyết. Robot phẫu thuật cũng cho phép các bác sĩ tái lập lưu thông đường tiêu hóa ngay trong một thì mổ. Nghĩa là nối 2 đầu đoạn ruột lại với nhau chính xác và thuận tiện, thay vì phải thực hiện trong 2 lần mổ khác nhau. Nhờ vậy đảm bảo cho người bệnh chức năng đại tiện bằng đường tự nhiên mà không cần phải mở hậu môn nhân tạo ra thành bụng. Đây là điều rất có ý nghĩa đối với chất lượng cuộc sống của người bệnh và người thân.
Sau phẫu thuật, cụ Q. được chăm sóc tại phòng Hồi sức của khoa Ngoại tiêu hóa và đã bắt đầu ăn uống trở lại ở ngày hậu phẫu thứ 3. Người bệnh tiếp tục được chăm sóc dinh dưỡng và tập vật lý trị liệu giúp bệnh nhân sau phẫu thuật có thể vận động sớm, tăng cường thông khí phổi, tránh thuyên tắc mạch máu cũng như thuyên tắc phổi, phòng ngừa nguy cơ viêm phổi và phòng ngừa rò miệng nối.
Kết quả siêu âm kiểm tra ổ bụng vào ngày hậu phẫu thứ 7 của người bệnh có kết quả ổ bụng sạch, không có dịch. Cụ xuất viện vào ngày hậu phẫu thứ 10. Chia sẻ với bác sĩ trước khi xuất viện, cụ cho biết: “Lúc mới phẫu thuật ra thấy mệt, nhưng giảm dần, tới giờ phút này thì thấy khỏe. Cảm ơn bác sĩ đã cho tôi được sống lại một lần nữa”.
Cụ Q. cảm ơn bác sĩ Hữu vì đã tận tình phẫu phuật cứu tính mạng của cụ
Hiện cụ Q. ăn uống ngon miệng hơn vì không còn những cơn đau bụng do tình trạng bán tắc ruột gây ra. Người bệnh cũng không còn bị đi tiêu phân đen do xuất huyết tiêu hóa từ khối u. Cụ Q. hiện sinh hoạt gần như bình thường, đi lại vững vàng, rất siêng vận động và tăng thêm 1 kg so với lúc xuất viện. Ngay khi còn nằm tại giường bệnh, cụ đã thực hiện các động tác thể dục tại chỗ để cơ thể được khỏe khoắn và linh hoạt.
Nhân trường hợp này, các bác sĩ lưu ý về việc cần tầm soát sớm ung thư đại trực tràng. Đây là một trong những loại ung thư thường gặp tại nước ta hiện nay. Độ tuổi mắc bệnh này thường dao động từ 40-60 tuổi, nhưng xu hướng ngày càng trẻ hoá. Theo thống kê của Tổ chức Ung thư toàn cầu GLOBOCAN 2022, ung thư đại trực tràng xếp hàng thứ 4 tại Việt Nam về tỉ lệ mắc (sau ung thư vú, ung thư gan, ung thư phổi), hàng thứ 5 về tỉ lệ tử vong với 8454 trường hợp (sau ung thư gan, ung thư phổi, ung thư dạ dày, ung thư vú) số ca mắc mới năm 2022 là 16.835 trường hợp. Ở giai đoạn đầu, bệnh không có triệu chứng rõ ràng và thường có thể nhầm với một rối loạn tiêu hóa do stress hay tuổi tác. Do đo, các bác sĩ khuyến cáo người trên 45 tuổi, nếu chưa từng nội soi đại tràng thì nên thực hiện nội soi đại tràng để tầm soát ung thư đại trực tràng. Nếu thuộc nhóm nguy cơ cao (trong gia đình có người bị ung thư đại trực tràng, polyp), nên thực hiện nội soi đại tràng tầm soát sớm hơn hoặc theo tư vấn của bác sĩ. Tầm soát và phát hiện sớm ung thư đại trực tràng giúp cải thiện tiên lượng điều trị và cho phép lựa chọn nhiều phương pháp điều trị hiệu quả, xâm lấn tối thiểu bằng phẫu thuật nội soi tiêu hóa, nội soi ổ bụng, nội soi ứng dụng robot phẫu thuật.
Bệnh viện Bình Dân là nơi chuyên điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa, trong đó đặc biệt là các ung thư tiêu hóa. Trong nhiều năm gần đây, nhờ kinh nghiệm phối hợp liên chuyên khoa và ứng dụng hệ thống robot phẫu thuật, nhiều bệnh nhân lớn tuổi với thể lực suy mòn vẫn có thể thực hiện phẫu thuật điều trị ung thư thành công.
TRẦN NHUNG - VĨNH PHƯỚC
Tổ truyền thông Bệnh viện Bình Dân