Tán sỏi qua da nhiều đường hầm:

Kỷ nguyên điều trị sỏi thận san hô ít xâm lấn

Thạc sĩ – Bác sĩ Nguyễn Hoàng Luông

Phó trưởng khoa Niệu A – Bệnh viện Bình Dân

Sỏi san hô là một dạng sỏi thận lớn có nhánh chiếm một phần hoặc toàn bộ các đài thận. Do tỉ lệ mắc bệnh đáng kể và khả năng tử vong do biến chứng có thể xảy ra nên việc tiếp cận và điều trị kịp thời là hết sức cần thiết. Loại sỏi này có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và là một trong những nguyên nhân gây nhiễm khuẩn đường tiết niệu tái diễn hoặc suy thận. Trước đây sỏi san hô thường được điều trị bằng phương pháp mổ mở, đây là phương pháp phẫu thuật xâm lấn, có nhiều nguy cơ như chảy máu, nhiễm khuẩn, ảnh hưởng đến chức năng thận sau này và gây mất thẩm mỹ do vết sẹo mổ lớn để lại, tuy nhiên ngày nay với sự tiến bộ của Y học hiện đại thì các phương pháp điều trị sỏi san hô vừa hiệu quả lại ít tác động đến cơ thể ngày càng được phát triển. Theo Hội Tiết Niệu Châu Âu thì tiêu chuẩn vàng trong điều trị sỏi thận có kích thước > 20 mm là phương pháp Tán sỏi qua da (PCNL).

Tuy nhiên, đối với sỏi san hô có kích thước lớn thì tỉ lệ sạch sỏi sau lần đầu tiên tán sỏi qua da dao động từ 49% đến 78% vì thế người bệnh cần phải kết hợp với các thủ thuật, phẫu thuật bổ trợ sau đó như tán sỏi ngoài cơ thể (ESWL) hoặc tán sỏi qua da lần hai gây tốn kém. Vì thế để khắc phục tình trạng này đã có nhiều phương pháp, kĩ thuật mới ra đời trong đó Tán sỏi qua da nhiều đường hầm (multitract-PCNL) được xem là tối ưu và tiết kiệm chi phí hơn cả.

Ưu điểm của phương pháp tán sỏi qua da nhiều đường hầm gồm có:

- Giải quyết được khối lượng sỏi lớn chỉ trong một lần phẫu thuật, hạn chế kết hợp nhiều phương pháp điều trị cùng lúc.

- Điều trị được sỏi thận trên thận đôi, đặc biệt khi cả 2 thận đôi cùng bên đều có sỏi.

- Là phương thức tiếp cận sỏi với tỉ lệ sạch sỏi cao, dao động từ 71% đến 95% theo các nghiên cứu tại Việt Nam và trên Thế giới.

- Giúp người bệnh tránh được vết mổ lớn.

- Tổn thương nhu mô thận ít hơn so với mổ mở.

- Có thể thực hiện trên người bệnh đã mổ thận cùng bên.

- Hậu phẫu: mức độ đau ít hơn so với mổ mở, thời gian nằm viện trung bình được rút ngắn.

- Là giải pháp tối ưu hóa chi phí điều trị, giúp giảm gánh nặng kinh tế cho người bệnh.

Hình C - arm sau phẫu thuật lấy sỏi qua da nhiều đường hầm.

Kỹ thuật này được tiến hành với từ 2 đến 3 vết rạch da bên ngoài ở hông lưng với mỗi vết rạch chỉ khoảng 5 – 10 mm, các phẫu thuật viên thông qua đó sẽ đưa thiết bị vào và tán sạch sỏi bằng năng lượng laser. Sau phẫu thuật bệnh nhân sẽ được đặt dẫn lưu bằng một hoặc vài ống nhỏ ra da. Người bệnh sẽ hồi phục sớm và vận động lại dễ dàng chỉ sau 2-3 ngày, ống dẫn lưu được rút sau 4 - 5 ngày. Lượng thuốc giảm đau sử dụng ít hơn so với phẫu thuật mổ mở.

Theo Thạc sĩ – Bác sĩ Nguyễn Hoàng Luông – Phó trưởng khoa Niệu A Bệnh viện Bình Dân cho biết: “Sỏi san hô luôn là một thách thức đối với các Bác sĩ Tiết Niệu. Mục đích điều trị của các loại sỏi này là tối đa hóa lượng sỏi lấy ra và tối thiểu hóa các bất lợi như tai biến, biến chứng. Bên cạnh đó thì sự hài lòng của người bệnh cũng như chi phí điều trị cũng là một yếu tố quan trọng. Kỹ thuật tán sỏi qua da nhiều đường hầm ra đời được xem như là phương pháp điều trị sỏi thận san hô hiệu quả và an toàn hiện nay. Được chứng minh bởi nhiều tác giả trên thế giới, đáp ứng được tương đối các yêu cầu đặt ra. Trong các nghiên cứu được tiến hành gần đây tại Bệnh viện Bình Dân cho thấy tăng tỉ lệ sạch sỏi và giảm chi phí điều trị cho bệnh nhân, phương pháp này có tỉ lệ sạch sỏi: 87,1% – 100%”.

Hình ảnh Ê kíp phẫu thuật lấy sỏi qua da nhiều đường hầm tại Bệnh viện Bình Dân